Waarom avondeten in een hospice veel meer is dan eten alleen

Waarom avondeten in een hospice veel meer is dan eten alleen

Een persoonlijke blik op zorg, troost en verbinding aan tafel

In een hospice draait alles om zachtheid, aandacht en de menselijke maat. Dat geldt misschien nog wel het meest voor het avondeten. Want eten in een hospice is nooit zomaar een maaltijd — het is een ritueel, een laatste stukje thuisgevoel, een uitnodiging om er nog even te zijn, precies zoals je bent. Ik weet dat omdat ik er zelf stond. Als vrijwilliger bij het avondeten, onder andere in het Joodse Hospice Immanuel in Amsterdam — de enige Joodse hospice in Europa. En hoewel ik daar als 'hulp in de keuken' begon, leerde ik al snel dat ik in feite iets veel groters mocht doen.

Eten als brug tussen werelden

In de laatste levensfase worden de dagen kleiner. Prikkels worden zachter, ritmes verschuiven. En toch blijft er één moment dat bijna altijd betekenis houdt: het avondeten. Het geurtje van soep op het fornuis. Het warme bord dat wordt aangereikt. De vraag “lust je wat anders?” — en het eerlijke antwoord daarop. Juist in die momenten ontstaat nabijheid. Soms was er stilte. Soms een grap. Soms at iemand bijna niets, maar wilde toch graag dat er iets op tafel kwam. Niet omdat de honger groot was, maar omdat het ritueel ertoe deed. Omdat het erbij hoorde. Omdat het, heel even, nog iets van vroeger opriep.

Zelf durven koken

Het mooiste cadeau dat ik kreeg, was het vertrouwen om zelf te koken. Geen standaardmenu, maar koken vanuit gevoel. Een gerecht zoals mijn moeder die maakte. Geroosterde groenten met verse kruiden. Een zacht stoofpotje met liefde erin geroerd. En het werkte — op een manier die ik nooit helemaal had verwacht. Mensen aten met smaak, zelfs als hun eetlust eerder verdwenen leek. Soms vroegen ze om een extra portie. Vaak hoorde ik: “Wat is dit lekker, zo anders dan ik gewend ben.”

Geen standaardeten. Geen haast. Gewoon echt eten, met aandacht gemaakt. Het avondeten werd een bijzondere ontmoeting, samen aan tafel met bewoners, verpleegkundigen en vrijwilligers. Geen hiërarchie, geen afstand. Alleen borden, stemmen, stilte, een grap. Soms gedeeld verdriet. Soms alleen aanwezigheid. Maar altijd iets echts. Iets menselijks.

Een dienst van hart tot hart

Voor mij was het avondeten een dienst van hart tot hart. Geen medische handeling, geen schema — maar een uitnodiging tot rust. Het gaf mij de ruimte om iets te betekenen zonder woorden, zonder over grenzen te gaan. En de dankbaarheid die ik ontving… die draag ik tot vandaag met me mee.

In Hospice Immanuel merkte ik bovendien hoeveel kracht er zit in traditie. Koosjere regels, samen de sabbat voorbereiden, de warmte van een vertrouwde gewoonte — het gaf die avonden een bijzondere glans.

🌿 Wat ik leerde

Eten in een hospice is:

• een gebaar van zorg, ook als iemand niets eet,

• een moment van herkenning, zelfs in de verwarring van ziekte,

• een kans om nog één keer thuis te voelen, via geur, smaak en aandacht.

  Wil je reageren op dit verhaal? Of heb je zelf iets meegemaakt rondom eten in de laatste levensfase?
  💬 Laat gerust iets achter in de reacties. 🙏 En deel dit artikel als je denkt dat het iemand anders kan raken.

  Met warmte,
  Marina
  Met Marina tot het Eind

Geschreven door stervensbegeleider Marina Goelenok

Avondeten in een hospice veel meer is dan eten alleen